آلومینیوم از روی آلوم نامگذاری شد که در لاتین به آن آلومن (alumen) میگویند. این نام توسط هامفری دیوی (Humphry Davy)، شیمیدان انگلیسی، تعیین شد که در سال 1808 متوجه شد که آلومینیوم را میتوان با احیای الکترولیتی از آلومینا (اکسید آلومینیوم) تولید کرد، اما موفق به اثبات این نظریه در عمل نشد. درنهایت هانس کریستین اورستد از دانمارک در سال 1825 موفق شد این کار را بکند. با این حال ظاهراً او یک آلیاژ آلومینیوم با عناصر مورد استفاده در آزمایشات به جای آلومینیوم خالص تولید کرد. کارِ هانس کریستین توسط فردریش وولر، شیمیدان آلمانی، ادامه یافت که در 22 اکتبر 1827 شروع به کار کرد.
کارل جوزف بایر، شیمیدان اتریشی، در سال 1889 هنگام کار در سن پترزبورگ (روسیه) در کارخانه Tentelevsky، یک روش تولید آلومینا (اکسید آلومینیوم) ارزان و قابل اجرا را اختراع کرد. در ادامه، آلومینا به ماده اولیه تولید آلومینیوم تبدیل شد. این دانشمند بوکسیت را به محلول قلیایی اضافه کرد و آن را در ظرفی دربسته حرارت داد و متوجه شد که بوکسیت حل شده اما نه به طور کامل. او دریافت که کل آلومینیوم موجود در بوکسیت در طول فرآیند به محلول قلیایی منتقل میشود. فرآیندهای تولید آلومینیوم که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند بر اساس فرآیندهای Bayer و Hall-Héroult هستند. صنعت آلومینیوم طی چندین دهه ایجاد شد و آلومینیوم به یک فلز صنعتی جدید تبدیل شد.
توسعه آلومینیوم با کشف روش تولید الکترولیتی مقرون به صرفهتر در سال 1886 تغییر کرد. این روش توسط Paul Héroult، مهندس فرانسوی، و Charles Hall، یک دانشجوی آمریکایی، بهطور مستقل و همزمان توسعه یافت. این روش شامل کاهش اکسید آلومینیوم مذاب در کرایولیت (cryolite) بود. این فرآیند نتایج بسیار خوبی را نشان داد، اما به مقدار زیادی انرژی الکتریکی نیاز داشت.
استفاده از آلومینیوم به طرق مختلف در اواخر قرن نوزدهم و بیستم آغاز شد که انگیزهای برای توسعه در طیف جدیدی از صنایع ایجاد کرد. آلفرد نوبل در سال 1891 دستور ساخت Le Migron را صادر کرد، اولین قایق مسافربری که از بدنه آلومینیومی استفاده میکرد.
در سال 1894 در نیوهیون، نیویورک، هارتفورد ریلرود، شرکت راهآهن آمریکایی که در آن زمان متعلق به بانکدار جان پیرپونت مورگان (J.P. Morgan) بود، شروع به تولید واگنهای راهآهن مسافری سبک وزن ویژه با صندلیهای آلومینیومی کرد. تنها 5 سال بعد، کارل بنز اولین خودروی اسپرت با بدنه آلومینیومی را در نمایشگاهی در برلین ارائه کرد.
با این حال، آلومینیوم مورد استفاده برای حمل و نقل هوایی، انقلاب واقعی بود، جایی که نام “فلز بالدار” (winged metal) متولد شد. مخترعان و هوانوردان در سراسر جهان در این دوره برای توسعه وسایل نقلیه هوایی کنترل شده تلاش میکردند. در 17 دسامبر 1903، ویلبر و اورویل رایت، طراحان هواپیماهای آمریکایی، برای اولین بار در تاریخ بشر، با یک وسیله نقلیه هوایی کنترل شده به نام Flyer-1 پرواز کردند. آنها ابتدا سعی کردند از موتور ماشین برای به حرکت درآوردن هواپیما استفاده کنند، اما معلوم شد که خیلی سنگین است. بنابراین، یک موتور کاملاً جدید با قطعات آلومینیومی مخصوص Flyer-1 ساخته شد. یک موتور سبک 13 اسب بخاری ساخته شده به اولین هواپیمای تاریخ این امکان را داد که با پرواز 36.5 متری به مدت 12 ثانیه در هوا با اورویل رایت در سکان فرمان قرار گیرد.